Beir Glulud
_in_the_Baltic_Sea_on_28_August_1985.jpg) Siostrzany niemiecki „Weihe” w 1985 roku | |
| Klasa | |
|---|---|
| Typ | |
| Historia | |
| Stocznia | |
| Położenie stępki |
20 października 1979 |
| Wodowanie |
30 września 1980 |
 Libia
| |
| Nazwa |
„Beir Glulud” (بير جلولد) → „Waheed” (واحد) |
| Wejście do służby |
8 września 1982 |
| Zatopiony |
24 marca 1986 |
| Dane taktyczno-techniczne | |
| Wyporność |
standardowa: 258 ton |
| Długość |
49 m |
| Szerokość |
7,1 m |
| Zanurzenie |
2 m |
| Materiał kadłuba | |
| Napęd | |
| 4 silniki wysokoprężne o łącznej mocy 11,29 MW (15 360 KM) 4 śruby | |
| Prędkość |
39 węzłów |
| Zasięg |
1600 Mm przy 15 w. |
| Sensory | |
| radary Decca, Triton II i Castor IIB | |
| Uzbrojenie | |
| 1 działo uniwersalne kal. 76 mm 2 działka plot. kal. 40 mm (1 x II) 4 pociski rakietowe Otomat (2 x II) | |
| Wyposażenie | |
| system kierowania ogniem Vega II | |
| Załoga |
27 |
Beir Glulud (بير جلولد) – libijski kuter rakietowy z lat 80. XX wieku, jedna z 10 zamówionych przez Libię jednostek typu La Combattante IIG. Okręt został zwodowany 30 września 1980 roku we francuskiej stoczni CMN w Cherbourgu, a do służby w marynarce wojennej Libii wszedł 8 września 1982 roku. W 1983 roku nazwę jednostki zmieniono na „Waheed” (واحد). Jednostka, oznaczona numerami taktycznymi P521 i 526, została zatopiona 24 marca 1986 roku w Zatoce Wielka Syrta przez samoloty pokładowe VI Floty US Navy.
Projekt i budowa[edytuj | edytuj kod]
Kutry rakietowe typu La Combattante IIG zostały zamówione przez Libię we Francji w maju 1977 roku[1][2]. Łączna wartość kontraktu opiewała na 300 mln £[1].
„Beir Glulud” zbudowany został w stoczni CMN w Cherbourgu[3]. Stępkę okrętu położono 20 października 1979 roku, a zwodowany został 30 września 1980 roku[1][2].
Dane taktyczno-techniczne[edytuj | edytuj kod]
Okręt był kutrem rakietowym o długości całkowitej 49 metrów (46,2 metra między pionami), szerokości całkowitej 7,1 metra i zanurzeniu 2 metrów[3][4]. Kadłub jednostki wykonano ze stali, zaś nadbudówkę ze stali stopowej[5][6]. Wyporność standardowa wynosiła 258 ton, zaś pełna 311 ton[1][3]. Okręt napędzany był przez cztery 20-cylindrowe silniki wysokoprężne MTU 20V 538 TB91 o łącznej mocy 11,29 MW (15 360 KM), poruszające poprzez wały napędowe czterema śrubami[6][a]. Maksymalna prędkość jednostki wynosiła 39 węzłów[1][6][b]. Zasięg wynosił 1600 Mm przy prędkości 15 węzłów lub 850 Mm przy prędkości 25 węzłów[3][4].
Uzbrojenie artyleryjskie jednostki składało się z umieszczonej na dziobie w wieży pojedynczej armaty uniwersalnej OTO Melara Compact kalibru 76 mm L/62[1][3]. Masa pocisku wynosiła 6 kg, kąt podniesienia lufy 85°, donośność pozioma 16 000 metrów (12 000 metrów do celów powietrznych), a szybkostrzelność 85 strz./min[5][6]. Prócz tego na rufie znajdowała się wieża z dwoma działkami przeciwlotniczymi Breda Compact kal. 40 mm L/70[1][3]. Kąt podniesienia luf wynosił 85°, waga pocisku 0,96 kg, donośność 12 500 metrów w poziomie i 4000 metrów w pionie, zaś szybkostrzelność od 300 do 450 strz./min[5][6].
Uzbrojenie rakietowe stanowiły umieszczone za nadbudówką dwie podwójne wyrzutnie przeciwokrętowych pocisków rakietowych Otomat Mark 1 (okręt przenosił cztery rakiety)[3][6]. Pocisk rozwijał prędkość 0,9 Ma, masa głowicy bojowej wynosiła 210 kg, zaś maksymalny zasięg 80 km[5][6].
Wyposażenie radioelektroniczne obejmowało radar nawigacyjny Decca SMA 3 RM 20, radar dozoru ogólnego Thomson Triton II o zasięgu 33 km i radar kierowania ogniem Thomson Castor IIB o zasięgu 15 km, zintegrowany z systemem kierowania ogniem Thomson Vega II[4][6].
Załoga okrętu składała się z 27 oficerów, podoficerów i marynarzy[1][3].
Służba[edytuj | edytuj kod]
Przekazanie okrętu zamawiającemu zostało opóźnione z powodu embarga nałożonego przez Francję na Libię z powodu jej zbrojnej interwencji w Czadzie i odbyło się w lipcu 1982 roku[1]. „Beir Glulud” (بير جلولد) został przyjęty do służby w marynarce wojennej Libii 8 września 1982 roku[3]. Jednostka otrzymała numer taktyczny P521[3]. W 1983 roku nazwę okrętu zmieniono na „Waheed” (واحد), a numer burtowy na 526[1][3].
Zatopienie okrętu[edytuj | edytuj kod]
Rankiem 24 marca 1986 roku okręty VI Floty US Navy przekroczyły w Zatoce Wielka Syrta linię równoleżnika 32°30′N, która została ogłoszona przez Libię „linią śmierci”[7]. Libijczycy wystrzelili dwie rakiety przeciwlotnicze z zestawu S-200 Wega w kierunku samolotów F/A-18 Hornet z lotniskowca USS „Coral Sea” (CV-43), a następnie trzy rakiety z zestawu S-75[8]. Atak został ponowiony po południu i wywołał działania odwetowe sił USA[8]. O godzinie 14:50 z pokładu lotniskowca USS „America” (CV-66) wystartowały dwa samoloty A-6 Intruder, uzbrojone w przeciwokrętowe pociski rakietowe Harpoon[8]. Skierowały się one w kierunku wykrytego przez samoloty E-2 Hawkeye „Waheeda”, który opuścił bazę w Misracie i zbliżał się do krążownika USS „Yorktown” (CG-48) i niszczycieli USS „Scott” (DDG-995) i USS „Caron” (DD-970)[9]. Samoloty wystrzeliły dwa pociski, które trafiły w nadbudówkę i wywołały pożar, który doprowadził do wybuchu komór amunicyjnych i rakiet[8]. Okręt zatonął w ciągu kilkunastu sekund, a na jego pokładzie śmierć poniosło 16 członków załogi[8].
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Gardiner i Chumbley 1996 ↓, s. 257 i Gogin 2021 ↓ podają, że moc siłowni okrętu wynosiła 18 000 KM.
- ↑ Faulkner 2004 ↓, s. 316 podaje, że prędkość maksymalna wynosiła 36,5 węzła.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g h i j Gardiner i Chumbley 1996 ↓, s. 257.
- ↑ a b Moore 1985 ↓, s. 323.
- ↑ a b c d e f g h i j k Gogin 2021 ↓.
- ↑ a b c Faulkner 2004 ↓, s. 316.
- ↑ a b c d Sharpe 1991 ↓, s. 367.
- ↑ a b c d e f g h Saunders 2004 ↓, s. 446.
- ↑ Kubiak 2007 ↓, s. 632–635.
- ↑ a b c d e Kubiak 2007 ↓, s. 635.
- ↑ Kubiak 2007 ↓, s. 634–635.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Keith Faulkner: Jane’s Okręty Wojenne Przewodnik Encyklopedyczny. Poznań: Zysk i S-ka, 2004. ISBN 83-7298-588-X.
- Robert Gardiner, Stephen Chumbley: Conway’s All The World’s Fighting Ships 1947-1995. Annapolis: Naval Institute Press, 1996. ISBN 1-55750-132-7. (ang.).
- Ivan Gogin: BEIR GRASSA fast attack craft (missile) (1982-1983). Navypedia. [dostęp 2021-03-27]. (ang.).
- Krzysztof Kubiak: Działania sił morskich po drugiej wojnie światowej. Warszawa: Wydawnictwo „Książka i Wiedza”, 2007. ISBN 978-83-05-13507-8.
- Jane’s Fighting Ships 1984-85. John E. Moore (red.). London: Jane’s Publishing Company Ltd, 1985. ISBN 0-7106-0795-4. (ang.).
- Jane’s Fighting Ships 2004-2005. Stephen Saunders (red.). London: Jane’s Information Group Ltd, 2004. ISBN 0-7106-2623-1. (ang.).
- Jane’s Fighting Ships 1991-92. Richard Sharpe (red.). London: Jane’s Defence Data, 1991. ISBN 0-7106-0960-4. (ang.).
|
